Çimen KARASU

Gazİ Üniversitesi (GÜ) Medikal Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çimen Karasu, gıda bütünleyici ya da zayıflamaya yardımcı bitkisel ürünlerin muhtevalarının tam olarak bilinmediğini ve zararlı olabileceğini belirterek, bu ürünlerin içerisine bazı kimyasal bileşiklerin yüksek dozlarda katılabildiği uyarısında bulundu.

Antiaging ve Estetik Tıp Derneği Başkanlığı görevini de yürüten Karasu, yaptığı açıklamada, özellikle bitkisel ürünlerin çoğunun hekim teklifi olmadan kullanıldığını ve bunların bilinçsiz tüketildiğinde sağlığı ciddî şekilde bozabileceğini söyledi. Tabiattan elde edilen çeşitli bitkiler, kökler, yapraklar, çiçekler ile ile bunların karışımlarının çoğunlukla aktarlar tarafından hazırlanarak vatandaşa sunulduğunu belirten Karasu, “Eczane ve marketlerde satılan (ilâç olmayan) ürünler de Tarım Bakanlığından ruhsatlıdır. Oysa bu ürünler Sağlık Bakanlığından ruhsat almalıdır’’ dedi. Karasu, bitkisel destekleyicilerin herkes için uygun olup olmadığının bilimsel olarak tesbit edilmiş ve güvenilirliklerinin ispatlanmış olması gerektiğini ifade ederek, özellikle zayıflatma amacıyla kullanılan ürünlerin iştah kesici ilâç olarak kullanılan çok sayıda etkili maddeyi içerebildiğini bildirdi. Karasu, “İçerisinde ‘krom pikolinat’ gibi elementleri içeren ve zayıflatıcı iddiasıyla satılan ürünlerin ambalajlarında ya da internet sitelerinde önerilen dozlar da uluslar arası değerlerin oldukça üzerindedir. Bu çok tehlikelidir’’ diye konuştu.

Karasu, ‘’Bu ürünler kullanıldığında vücutta kilo kaybı oluyor, ama temel gıdalar ve hayatî öneme sahip esansiyel yağ asitleri, eser elementler, aminoasitler, bazı antioksidanlar, vitaminler, ko-enzimler, ko-faktörler yeterince alınamıyor. Bunlar emilemeden atılıyor ve zamanla ciddî sağlık problemleri doğurabiliyor. Bu sebeple, bu tür ürünler mutlaka hekim kontrolünde kullanılmalıdır. Bu ürünlerin kullanımı yerine, kalori kısıtlaması yapılmalı, ılımlı egzersiz ile zayıflamaya çalışılmalıdır. Her şeyin aşırısından kaçınılmalıdır.’’

Karasu, bu tür bitkisel ürünlerin, herhangi bir ilâç kullanımı halinde ciddî endikasyonlara yol açabileceğini ifade ederek, şunları kaydetti: “İlâçtaki ya da üründeki etken maddeler, birbirlerinin etkilerini kuvvetlendirebilir ve pıhtılaşmayı engelleyerek istenmeyen kanamalara, pıhtı atma reaksiyonlarına ve ölümlere yol açabilir. Sinir sistemi üzerinde etkili iştah kesici ürün ya da ilâç, ister bitkisel isterse sentez kaynaklı olsun, kullanılıp bırakıldıklarında, mutsuzluk, aşırı depresyon, hatta intihar eğilimi oluşturabilir. Hipertansiyon, kalp, dolaşım

bozukluğu, diyabet, obezite, tiroit hastaları ile düzenli ilâç kullananlar bu ürünleri doktor kontrolü olmadan kullanmamalıdır.’’

Zayıflama ilâçları sağlıklı mı?

Türkiye’de satılan zayıflama haplarının çok azının Sağlık Bakanlığından onaylı olduğunu düşünürsek kullanılan ve genellikle tabiî diye tabir edilen bu haplar ne kadar sağlıklı olabilir? Piyasada halka satılan çoğu ürün tabiî ve bitkisel adı altında satılıyor, fakat uzmanlar bu ilâçların aksine kimyasal ve hatta öldürücü olduğu konusunda uyarıyor. Zayıflama ilâçları genelikle gıda takviyesi olarak tanımlıyor kendini; fakat bu ilâçlar beyindeki yeme isteğini azaltıp insanın iştahını kesiyor ve bu şekilde kilo vermeye sebep oluyor. İştah kesici madde olan sibutraminin bu ilâçlarda yüksek dozda kullanılması ise ölümcül olabiliyor. Tabiî etiketiyle satılan bu ürünlerin bir çok yan etkisi olabiliyor. Genel olarak görülen yan etkileri arasında; tansiyon yükselmesi, ağız kuruluğu ve kabızlık var. Ayrıca kalp krizlerine yol açıyor ve ölümlere sebebiyet verebiliyor. Yine de zayıflama ilâçlarına ihtiyaç duyanlar için doktor kontrolünde ve Sağlık Bakanlığının onay verdiği ilâçlardan kullanmaları tavsiye ediliyor.

04.07.2009